Skip to main content

Posts

Showing posts from June, 2025

LED එකක් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? සරල ව්‍යාපෘතියක්

  විදුලි පරිපථ ගැන උනන්දුවක් දක්වන ආරම්භකයින්ට ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වන, LED එකක් ක්‍රියා කරන ආකාරය සහ එය භාවිතයෙන් සරල ව්‍යාපෘතියක් සිදු කරන ආකාරය. LED එකක් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? සරල ව්‍යාපෘතියක් ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් ලෝකයට පිවිසෙන ඔබට, මුලින්ම හමුවන කුඩා නමුත් ඉතා ප්‍රයෝජනවත් උපාංගයක් තමයි LED (Light Emitting Diode) එක. අපගේ නිවෙස්වල ආලෝකකරණය, රූපවාහිනී, ජංගම දුරකථන, සහ බොහෝ ඉලෙක්ට්‍රොනික උපකරණවල දර්ශක ලෙස LED බහුලව භාවිතා වේ. නමුත් මේ කුඩා ආලෝක බුබුල ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? එය පරිපථයකට සම්බන්ධ කරන්නේ කෙසේද? අපි මේ ගැන සරලව ඉගෙන ගෙන, LED එකක් භාවිතයෙන් ඔබේ පළමු ඉලෙක්ට්‍රොනික ව්‍යාපෘතියක් කරමු! LED එකක් යනු කුමක්ද? LED යනු Light Emitting Diode යන්නෙහි කෙටි යෙදුමයි. සිංහලෙන් "ආලෝකය විමෝචනය කරන ඩයෝඩය" ලෙස හඳුන්වන්න පුළුවන්. මෙය සුවිශේෂී ආකාරයේ අර්ධ සන්නායක (semiconductor) උපාංගයකි. ඩයෝඩයක් යනු විදුලිය එක් දිශාවකට පමණක් ගලනය වීමට ඉඩ සලසන උපාංගයකි. LED එකකට නිවැරදි දිශාවට විදුලිය සැපයූ විට, එය ආලෝකය විමෝචනය කරයි. එය ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? LED එකක් සෑදී ඇත්තේ ප්‍රධාන වශයෙන් P-වර්ගයේ සහ N-වර්ගය...

LED එකක් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? සරල ව්‍යාපෘතියක්

  විදුලි පරිපථ ගැන උනන්දුවක් දක්වන ආරම්භකයින්ට ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වන, LED එකක් ක්‍රියා කරන ආකාරය සහ එය භාවිතයෙන් සරල ව්‍යාපෘතියක් සිදු කරන ආකාරය. LED එකක් ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? සරල ව්‍යාපෘතියක් ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් ලෝකයට පිවිසෙන ඔබට, මුලින්ම හමුවන කුඩා නමුත් ඉතා ප්‍රයෝජනවත් උපාංගයක් තමයි LED (Light Emitting Diode) එක. අපගේ නිවෙස්වල ආලෝකකරණය, රූපවාහිනී, ජංගම දුරකථන, සහ බොහෝ ඉලෙක්ට්‍රොනික උපකරණවල දර්ශක ලෙස LED බහුලව භාවිතා වේ. නමුත් මේ කුඩා ආලෝක බුබුල ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? එය පරිපථයකට සම්බන්ධ කරන්නේ කෙසේද? අපි මේ ගැන සරලව ඉගෙන ගෙන, LED එකක් භාවිතයෙන් ඔබේ පළමු ඉලෙක්ට්‍රොනික ව්‍යාපෘතියක් කරමු! LED එකක් යනු කුමක්ද? LED යනු Light Emitting Diode යන්නෙහි කෙටි යෙදුමයි. සිංහලෙන් "ආලෝකය විමෝචනය කරන ඩයෝඩය" ලෙස හඳුන්වන්න පුළුවන්. මෙය සුවිශේෂී ආකාරයේ අර්ධ සන්නායක (semiconductor) උපාංගයකි. ඩයෝඩයක් යනු විදුලිය එක් දිශාවකට පමණක් ගලනය වීමට ඉඩ සලසන උපාංගයකි. LED එකකට නිවැරදි දිශාවට විදුලිය සැපයූ විට, එය ආලෝකය විමෝචනය කරයි. එය ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද? LED එකක් සෑදී ඇත්තේ ප්‍රධාන වශයෙන් P-වර්ගයේ සහ N-වර්ගය...

මල්ටිමීටරය හඳුන්වාදීම සහ මූලික භාවිතය

මල්ටිමීටරය හඳුන්වාදීම සහ මූලික භාවිතය: ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් වල අත්‍යවශ්‍ය මෙවලම ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් ලෝකයට පිවිසෙන ඕනෑම කෙනෙකුට, විදුලි පරිපථ සමඟ වැඩ කරන ශිල්පියෙකුට හෝ ගෘහස්ථ විදුලි ගැටළු විසඳීමට උත්සාහ කරන කෙනෙකුට අත්‍යවශ්‍යම මෙවලමක් වන්නේ මල්ටිමීටරය (Multimeter) යි. එය ඉලෙක්ට්‍රොනික මිනුම් උපකරණ අතර "ස්විස් ආමි පිහිය" (Swiss Army Knife) ලෙස හැඳින්විය හැකිය. නමුත් මල්ටිමීටරයක් යනු හරියටම කුමක්ද? එය කුමන කාර්යයන් ඉටු කරන්නේද? සහ ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් වලදී එය එතරම් වැදගත් වන්නේ ඇයි? අපි මේ ගැන සරලව විමසා බලමු. 1. මල්ටිමීටරයක් යනු කුමක්ද? සරලව කිවහොත්, මල්ටිමීටරයක් යනු විද්‍යුත් මිනුම් කිහිපයක් (multi-measurements) ගැනීමට හැකියාව ඇති ඉලෙක්ට්‍රොනික මිනුම් උපකරණයකි. එහි නමෙන්ම එය පැහැදිලි වේ: "මල්ටි" (multi) යනු "බහු" යන්න වන අතර, "මීටරය" (meter) යනු "මිනුම් උපකරණය" යන්නයි. ප්‍රධාන වශයෙන්, මල්ටිමීටරයකින් මැනිය හැකි මූලික විද්‍යුත් ප්‍රමාණයන් තුනක් ඇත:  * වෝල්ටීයතාවය (Voltage): පරිපථයක ලක්ෂ්‍ය දෙකක් අතර විද්‍යුත් පීඩනය හෝ විභව වෙනස. (වෝල්ට් - Volts වලින...

පරිපථයක් සාදන්නේ කෙසේද? මූලික මෙවලම් සහ පියවර

පරිපථයක් සාදන්නේ කෙසේද? මූලික මෙවලම් සහ පියවර ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් ලෝකයට පිවිසීමට නම්, පරිපථයක් සාදා ගන්නේ කෙසේදැයි දැන සිටීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මුලින් සංකීර්ණ යැයි පෙනුනත්, නිවැරදි මූලික මෙවලම් සහ පියවර අනුගමනය කිරීමෙන් ඕනෑම කෙනෙකුට සරල පරිපථයක් සාදාගත හැකිය. මෙම ලිපියෙන් අපි පරිපථයක් තැනීම සඳහා අවශ්‍ය මූලික මෙවලම් මොනවාද සහ එය පියවරෙන් පියවර කරන්නේ කෙසේද යන්න පැහැදිලි කරන්නෙමු. 1. මූලික මෙවලම් සහ ද්‍රව්‍ය (Basic Tools and Materials): ඕනෑම පරිපථයක් තැනීමට පෙර, ඔබට අවශ්‍ය මූලික මෙවලම් සහ ද්‍රව්‍ය සූදානම් කර ගත යුතුය.  * පාන් පුවරුවක් (Breadboard): මෙය පරිපථයක මූලාකෘතියක් (prototype) තැනීම සඳහා භාවිතා කරන ප්ලාස්ටික් පුවරුවකි. මෙහි ඇති කුඩා සිදුරු මගින් ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංග සහ වයර් පහසුවෙන් සම්බන්ධ කළ හැකිය. පෑස්සුම් (soldering) අවශ්‍ය නොවන නිසා ආරම්භකයින්ට මෙය ඉතා පහසුය.    * වැදගත්: පාන් පුවරු වල සිදුරු ඇතුළත කුඩා ලෝහ කැබලි මගින් එකිනෙකට සම්බන්ධ වී ඇත. සාමාන්‍යයෙන්, මැද කොටසේ සිරස් පේළි එකිනෙකට සම්බන්ධ වන අතර, දාරවල ඇති බල සැපයුම් පේළි (power rails) තිරස් අතට සම්බන්ධ වේ.  * ජ...

ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් වල මූලිකාංග: වෝල්ටීයතාවය, ධාරාව සහ ප්‍රතිරෝධය සරලව තේරුම් ගනිමු

 ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් වල මූලිකාංග: වෝල්ටීයතාවය, ධාරාව සහ ප්‍රතිරෝධය සරලව තේරුම් ගනිමු ඉලෙක්ට්‍රොනික්ස් ලෝකය යනු පුදුම සහගත ක්ෂේත්‍රයකි. අපගේ දෛනික ජීවිතයේ අප භාවිතා කරන බොහෝ දෑ, ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනවල සිට පරිගණක දක්වා, ඉලෙක්ට්‍රොනික මූලධර්ම මත පදනම් වේ. මෙම ක්ෂේත්‍රය ගවේෂණය කිරීමට පෙර, එහි මූලිකාංග වන වෝල්ටීයතාවය (Voltage), ධාරාව (Current) සහ ප්‍රතිරෝධය (Resistance) තේරුම් ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මෙම සංකල්ප තුන විදුලිය ක්‍රියා කරන ආකාරය සහ විද්‍යුත් පරිපථවල හැසිරීම තේරුම් ගැනීමට ඔබට මග පෙන්වනු ඇත. සරල උපමාවක්: ජල පද්ධතියක් මෙම සංකල්ප වඩාත් හොඳින් අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා, ජල පද්ධතියක් පිළිබඳ උපමාවක් භාවිතා කරමු:  * වෝල්ටීයතාවය (Voltage): ජල ටැංකියක උසට සමාන කළ හැක. ටැංකියේ උස වැඩි වන තරමට, ජලය පහළට ගලා යාමට ඇති "තෙරපුම" හෝ "පීඩනය" වැඩි වේ. ඉලෙක්ට්‍රොනිකව, වෝල්ටීයතාවය යනු විද්‍යුත් ආරෝපණ චලනය කිරීමට ඇති "විද්‍යුත් පීඩනය" හෝ "බලය" යි. එය පරිපථයක ලක්ෂ්‍ය දෙකක් අතර ඇති විභව ශක්ති වෙනසයි. වෝල්ටීයතාවය මනිනු ලබන්නේ වෝල්ට් (Volts - V) වලිනි.  * ධාරාව (Current): නලයක...